Het leven is elders – Milan Kundera

Kundera is iemand die zijn ogen heel goed de kost geeft, hij is zeer opmerkzaam en hij kan prachtig formuleren. Deze roman verscheen voor het eerst in 1969. En werd pas in 2000 voor het eerst in het Nederlands vertaald. Het leven is elders is een citaat van Arthur Rimbaud uit zijn werk Une Saison en Enfer. Het echte leven vinden we niet in de waarneembare werkelijkheid. Recensie door Enno Nuy.

Het tariefbeleid van Trump is gebaseerd op een leugenachtig verhaal – Paul De Grauwe

Het tariefbeleid van Trump is gebaseerd op een leugenachtig verhaal. De VS worden door haast alle landen in de wereld uitgebuit, geroofd en genaaid (zegt Trump). Door allerlei handelsbelemmeringen hebben die landen de Amerikaanse industrie onderuitgehaald en het land opgezadeld met torenhoge handelsbalanstekorten. Zo een verhaal doet het goed bij de aanhang. Externe vijanden verantwoordelijk stellen voor het eigen falen: het is een eeuwenoude truc.

Snel, het leven – Sylvie Schenk

Ik las dit boek van Sylvie Schenk in één ruk uit, goed geschreven, heel herkenbaar en je blijft er maar op kauwen. Ja, ook dit is oorlogsliteratuur. Was het niet Helmut Kohl die ooit eens zei dat hij leefde onder de Gnaden des Spätgeburts? Die genade hield in dat hij zichzelf niet hoefde te verontschuldigen en dat niemand hem ervan kon beschuldigen fout te zijn geweest. Recensie door Enno Nuy.

De weemoed van de reiziger – Jan Brokken

Van Dvorak, wiens muziek ik tot de dag van vandaag weet te waarderen, wist ik niet dat hij helemaal idolaat was van locomotieven en stoomtreinen. Brokken schrijft: “Zijn bloed had slechts een kleine visuele aanmoediging nodig om sneller door zijn aderen te stromen.” Dvorak had wel al zijn symfonieën in willen leveren als hij de stoomlocomotief had mogen uitvinden. Recensie door Enno Nuy.

Oroppa – Safae El Khannousi

Safae el Khannoussi is een nog jonge vrouw met een inktzwart wereldbeeld. Maar zij is ook een heel goed schrijfster en ik wilde per se dit boek tot de laatste pagina uitlezen. Eigenlijk zou iedere Afrikaan die overweegt naar Europa te emigreren dit boek moeten lezen. Dat zou leiden tot het meest effectieve asielbeleid ooit, want wie hierna nog een droom wenst te koesteren is ziende blind. Recensie door Enno Nuy.

Een ongemakkelijke plek – Jonathan Littell en Antoine d’Agata

In dit boek onderzoekt Jonathan Littell samen met fotograaf Antoine d’Agata het Oekraïne van Babi Jaar, waarover Anatoli Koeznetsov zo’n waanzinnig boek schreef, maar natuurlijk kom je dan onmiddellijk in een confrontatie met het huidige Oekraïne dat zucht en steunt onder de gesel van Poetin, een van de gevaarlijkste gekken die momenteel het wereldtoneel beheersen. Recensie door Enno Nuy.

Liefde in het Derde Rijk – Martin Michael Driessen

Liefde in het Derde Rijk vertelt het verhaal van drie ogenschijnlijk willekeurig gekozen jonge mensen: Klara uit Gladbeck en Georg en Lore uit Breisach in Zuid-Duitsland, tussen de Vogezen en het Schwarzwald. Halverwege het boek komen de levens van Klara en Lore bij elkaar. Doorheen het boek lijken drie schikgodinnen aan alle touwtjes te trekken en de levens van onze drie hoofdpersonen te bepalen. Recensie door Enno Nuy.

Dankwoord Prijs Vrijzinnig Humanisme 2025 – Dirk Verhofstadt

Onze vrijzinnig humanistische idealen staan zwaar onder druk. Maar geloof mij, de strijd voor meer vrijheid, gelijkheid en broederschap zal dit overwinnen. Voor zover we samenwerken, over de grenzen van onze politiek-ideologische visies heen, met als doel om de mens én een leefbare wereld weer centraal te stellen. Le temps des cerises komt er uiteindelijk weer aan.

Het oude paradigma heeft gefaald – Paul De Grauwe

De overheid moet dringend de macht van de grote bedrijven breken. In de VS is het waarschijnlijk al te laat. In Europa nog niet en moet de concurrentiewetgeving aangescherpt worden. Die moet het mogelijk maken de bijna-monopolies in kleinere eenheden te kappen. En de financiële sector moet aan banden gelegd worden. Die is veel te groot geworden en bedreigt de toekomst van een vrij economisch systeem.

Een verbluffende en tragische uitspraak van het Hooggerechtshof - Erwin Chemerinsky

Het Hooggerechtshof heeft vrijdag 27 juni 2025 een zware klap toegebracht aan de scheiding der machten door te bepalen dat federale rechtbanken geen landelijke bevelen kunnen uitvaardigen om ongrondwettelijke handelingen van de president en de federale overheid te stoppen. In een tijd waarin president Trump ongekende bevoegdheden opeist, maakte het hof het veel moeilijker om zijn ongrondwettelijke handelingen te beteugelen.

Enemy of the people – Terrence Petty

Weinig bekend is het verzet van een groep moedige journalisten van de Münchener Post die zich vanaf de jaren twintig virulent keerden tegen het nazisme, en in hun teksten wezen op het gevaar van Hitler en zijn acolieten. Over deze verzetsgroep schreef de Amerikaanse journalist Terrence Petty een aangrijpend boek onder de titel Enemy of the People: The Munich Post and the Journalists Who Opposed Hitler. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Liberalism as a way of life – Alexandre Lefebvre

Het klopt dat we de laatste tien jaar een wereldwijde erosie meemaken van liberaal democratische normen, van groeiende ongelijkheid en milieuschade, maar het liberalisme heeft in de voorbije 50 jaar wel de cultuuroorlog gewonnen. “Het liberalisme is onze poriën binnengedrongen om diepgaand en persoonlijk vorm te geven aan wie we zijn.” Het liberalisme als een manier van leven, nodigt je uit om erin te duiken. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Cremulator – Sasja Filipenko

Sasja Filipenko is een naar het Westen gevluchte Wit-Rus, niet welkom in eigen land, noch in dat van Poetin. Is er veel verschil tussen het Rusland van Stalin en dat van Poetin? O zeker, maar er zijn ook veel verontrustende overeenkomsten. Denk aan Navalny, aan Pussy Riot, aan Memorial. In het Rusland van vandaag overheerst het cynisme en zijn begrippen als ‘werkelijkheid’ en ‘waarheid volstrekt leeg geworden. Recensie door Enno Nuy.

Totalitarisme - Hannah Arendt

Een van de meest geciteerde filosofen van deze tijd is Hannah Arendt. In haar meesterwerk ‘Totalitarisme’ verdiept de Joods-Duitse filosofe zich in de vragen die samenhangen met totalitaire politieke systemen. Dit werk dat voor het eerst verscheen in 1951 was baanbrekend omdat het voor de eerste keer de overeenkomsten tussen fascisme en het communisme blootlegde. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Vrijheid is geen vanzelfsprekendheid - Wendy De Poorter

De Romeinse Republiek, ooit een baken van gedeelde macht en burgerlijke participatie, stortte in met de opkomst van één man: Julius Caesar. In amper enkele jaren tijd schakelde hij de volksvergadering, de senaat en de magistraten uit, om zich uiteindelijk tot dictator voor het leven te laten kronen. Vijf eeuwen republikeinse traditie, gebaseerd op machtenscheiding en collectieve besluitvorming, gingen in een oogwenk verloren.

Morele moed is cruciaal voor vrijheid – Ivan Vandermeersch

Wanneer kleine organisaties het opnemen tegen machtige staten, en gelijk krijgen van het hoogste Europese gerechtshof, herinnert dat ons aan de essentie van het liberalisme: zelfbeschikking, rechtvaardigheid en de plicht om op te komen voor wie onderdrukt wordt. Het recente succes van Forbidden Colours, een kleinschalige NGO die erin slaagde zestien EU-lidstaten te mobiliseren tegen de Hongaarse anti-LGBTIQ+ wetgeving, is daar een treffend voorbeeld van.

Leven op een vulkaan – Ulbe Bosma

Ten onrechte meende Junghuhn dat alle ziekten die de mens in de tropen bedreigden een gevolg waren van de grote hitte. Maar dat kwam toch vooral doordat me in zijn tijd de malariaparasiet, de virussen en bacteriën nog niet als ziekmakers kende. De biograaf meent dat het misverstand dat de Javaan zelf hier niet onder leed, een wel degelijk racistisch standpunt was maar dat lijkt mij wel erg kort door de bocht. Recensie door Enno Nuy.

De negentien treinen naar Sobibor - Cohen, Dr E.A.

Eigenlijk zit er totaal geen lijn in dit boek en desondanks kun je niet stoppen met lezen omdat wat je leest nauwelijks te bevatten is. De hel van Dante was niets vergeleken bij het inferno dat de nazi’s voor de joden bedachten en zij voerden hun perversie tot in het extreme door: zij lieten de joden het vuile werk opknappen. En dat heeft Cohen met precisie en nauwkeurigheid geboekstaafd. Recensie door Enno Nuy.

De nacht der Girondijnen – Jacques Presser

De nazi’s pasten deze tactiek toe in alle concentratie- en vernietigingskampen, wetende dat er altijd mensen te vinden zouden zijn die bereid waren met de vijand te heulen in de hoop al doende het eigen vege lijf te kunnen redden. Dat ze daartoe een geestelijke salto mortale moesten maken weerhield hen niet van hun amorele gedrag. Wij weten niet hoe wij zelf in zulke omstandigheden zouden reageren. We kunnen alleen maar hopen dat we voldoende morele moed bezitten. Recensie door Enno Nuy.